Temat: Utrwalenie wiadomości o Australii, Antarktydzie i Arktyce.

Australia to nie tylko kraj surferów, kangurów i misiów koala. Poniżej kilka ciekawostek o Australii dla zainteresowanych tym pięknym krajem:

1. Australia aż do 1942 roku była kolonią brytyjską.
2. Najwyższy szczyt Australii to Góra Kościuszki (2228 m n.p.m.).
3. Australia to nie tylko kraj kangurów, ale i owiec. Jak się okazuje, aż 70% wełny pochodzi właśnie z Australii, gdyż jest tam ok. 100 mln owiec. Jeśli chodzi o kangury, to jest ich dwa razy więcej niż mieszkańców Australii.
4. Wielka Rafa Koralowa ma aż 2300 km długości.
5. Główną religią w Australii jest chrześcijaństwo. Jednak w porównaniu do polskiego społeczeństwa, dużo mniej osób deklaruje "przynależność" do tej religii - ok. 26% ludności.
6. Głową państwa jest brytyjska królowa, obecnie Elżbieta II. Parlament jest reprezentowany przez premiera.
7. Są takie gatunki zwierząt, które można spotkać tylko w Australii. Chodzi tu m.in. o dziobaka i kolczatkę - tzw. ssaki jajorodne.
8. Australijska ziemia kryje w sobie niemałe pokłady ropy naftowej, gazu ziemnego , glinu, uranu, srebra czy diamentów.
9. Australia jest szóstym co do wielkości państwem świata, jednak jako kontynent zajmuje ostatnie miejsce.
10. Jedynie 3% ludności Australii to rdzenni mieszkańcy.
11. Aborygeni starają się pielęgnować swoje tradycje i zwyczaje, gdyż mają świadomość, że ich kultura jest zagrożona. Przez to turyści mogą zetnąć się z naprawdę unikatowymi i rdzennymi tradycjami.
12. Australijczycy lubią dobrą kuchnię. Co więcej, w ostatnim czasie polska kuchnia również trafiła w ich gusta.
13. W Australii znajduje się najdłuższe na świecie ogrodzenie - Płot Dingo. Jak sama nazwa wskazuje, płot miał chronić żyzne tereny, pastwiska m.in. przed psami dingo. Długość płotu to ponad 5 km. Płot powstał w drugiej połowie XIX wieku.
14. Dach Opery w Sydney waży ponad 160 tys. ton.
15. Australia była początkowo miejscem, gdzie Brytyjczycy zsyłali swoich więźniów, a było ich ok. 160 000. Dziś, prawie 1/4 społeczeństwa australijskiego to potomkowie brytyjskich skazańców.

A teraz o Antarktydzie:

1. Antarktyda jest piątym co do wielkości kontynentem leżącym w najbardziej wysuniętej na południe części ziemi.

2. Otoczony jest Oceanem Południowym i zajmuje powierzchnię 14 milionów kilometrów kwadratowych.

3. Niemal całą Antarktydę pokrywa lód. Tylko na 2% Antarktydy nie ma lodu.

4. Grubość lodu pokrywającego Antarktydę wynosi 1,9 km.

5. Antarktyda jest najzimniejszym, najsuchszym i najbardziej wietrznym kontynentem na świecie.

6. Na Antarktydzie nie ma stałych mieszkańców z powodu wyjątkowo mroźnej pogody.

7. W miarę oddalania się od wybrzeży na Antarktydzie pogoda staje się chłodniejsza i bardziej sucha.

8. Na Antarktydzie znajduje się około 70% słodkiej wody Ziemi.

Temat : Arktyka i Antarktyka – środowisko przyrodnicze

1. Za kołami polarnymi – północnym (66°33’N) i południowym (66°33’S) – leżą dwa obszary, w których występują wyjątkowe zjawiska astronomiczne wynikające z ruchu obiegowego Ziemi. W tych strefach, nazywanych obszarami podbiegunowymi, występują dnie polarne i noce polarne. Dzień polarny jest wtedy, kiedy Słońce przez co najmniej 24 godziny bez przerwy znajduje się nad horyzontem. Noc polarna również trwa co najmniej 24 godziny, ale wtedy Słońce nie wznosi się ponad linię widnokręgu. Punktami, gdzie te zjawiska trwają najdłużej – prawie pół roku – są bieguny Ziemi.

 

2. Koła podbiegunowe północne i południowe są granicami stref oświetlenia Ziemi, a obszary leżące za kołami polarnymi nazywa się strefami zimnymi. Obszar rozciągający się wokół bieguna północnego to Arktyka. Do Arktyki należy pokryty lodem Ocean Arktyczny, największa wyspa świata Grenlandia oraz liczne archipelagi leżące u północnych wybrzeży Eurazji i Ameryki Północnej.

Po drugiej stronie kuli ziemskiej na półkuli południowej leży Antarktyka. Obszar ten obejmuje kontynent Antarktydy oraz południowe wody trzech Oceanów oblewające ten ląd – Atlantyckiego, Indyjskiego i Spokojnego

3. Położenie geograficzne Arktyki i Antarktyki za kołami polarnymi powoduje, że w czasie dnia polarnego Słońce góruje na niewielkiej wysokości i do powierzchni Ziemi dociera tam niewielka ilość energii słonecznej. Podczas nocy polarnej Słońce nie pojawia się ponad horyzontem. Długość dnia polarnego i nocy polarnej zmienia się wraz z szerokością geograficzną. Strefa występowania dni i nocy polarnych zaczyna się na kołach podbiegunowych, gdzie trwają one 24 godziny. Im bliżej biegunów Ziemi, tym czas trwania dnia i nocy wydłuża się. Na samych biegunach dzień polarny i noc polarna trwają po pół roku.

4. Arktyka i Antarktyka to najzimniejsze obszary na Ziemi. W Arktyce najcieplejszym miesiącem jest lipiec i wówczas na wybrzeżach mórz średnie temperatury powietrza nieco przekraczają 0°C. We wnętrzu Grenlandii temperatura powietrza jest przez cały rok ujemna i nawet w lipcu spada do –20°C. W czasie nocy polarnej w styczniu temperatura powietrza na wybrzeżach spada do –30°C, a w środkowej części lądolodu grenlandzkiego nawet poniżej –50°C.

Antarktyka jest jeszcze zimniejszym obszarem. Nawet w styczniu, który jest najcieplejszym miesiącem, na wybrzeżach Antarktydy średnia temperatura powietrza nie przekracza 0°C. Najzimniejszym miesiącem jest lipiec i wówczas w środku nocy polarnej średnie temperatury miesięczne spadają do –40°C, –50°C. Najniższą temperaturę powietrza – nie tylko na Antarktydzie, ale w ogóle na Ziemi – zanotowano w stacji Wostok (78°28’S, 106°48’E) 21 lipca 1983 roku: wynosiła ona –89,2°C. Stację Wostok uznaje się za ziemski biegun zimna.

Opady w Arktyce i Antarktyce występują prawie zawsze w postaci śniegu. Deszcz to zjawisko niezwykle rzadkie. Roczna suma opadu jest niska i wynosi od kilku mm we wnętrzu lądów do 250 mm na wybrzeżach, co wynika ze skrajnie niskiej wilgotności powietrza. Określenie tych obszarów pustyniami lodowymi dobrze oddaje ich cechy

5. Warunki naturalne wpływają na florę i faunę obszarów podbiegunowych. W Arktyce tereny nieprzykryte lodem porosła tundra. Głównymi roślinami są trawy, turzyce, krzewinki, porosty i mchy porastające wieloletnią zmarzlinę. Na obszarach tych żyją duże ssaki lądowe, np. wół piżmowy, renifer karibu czy też niedźwiedź polarny, który świetnie pływa i poluje m.in. w wodach oceanu. W wodach arktycznych żyje wiele gatunków fok, liczne są też ptaki, które latem gniazdują na lądzie, ale żerują w pasie wód przybrzeżnych.
Na Antarktydzie poza nielicznymi gatunkami porostów, mchów i glonów nie ma roślinności. Natomiast fauna jest dość bogata. Najliczniejszą grupę stanowią ptaki żyjące w strefie przybrzeżnej. Są to pingwiny (kilkanaście gatunków), wydrzyki, petrele i kormorany. W przybrzeżnych wodach Antarktydy żyje bardzo dużo zwierząt żywiących się planktonem, głównie krylem. Są to wielkie oceaniczne ssaki: wieloryby (zamieszkujące też wody Arktyki), cztery gatunki antarktycznych fok, uchatki, słonie morskie i kotiki. Foki prowadzą wodno‑lądowy tryb życia i są doskonale dostosowane do warunków środowiskowych.

Przepisz do zeszytu:

·         Arktyka leży wokół bieguna północnego. Morską część regionu stanowi Ocean Arktyczny z zalegającym na nim wielkim pakiem polarnym, a część lądową – północne wybrzeża Eurazji i Ameryki Północnej.

·         Do Arktyki należy Grenlandia

·         Naprzeciwko Arktyki, po drugiej stronie kuli ziemskiej, wokół bieguna południowego leży Antarktyka obejmująca kontynent Antarktydy oraz wyspy i południowe części trzech Oceanów – Atlantyckiego, Indyjskiego i Spokojnego.

·         Na Antarktydzie 96% powierzchni zajmuje lądolód kontynentalny o średniej grubości 2300 m. Jest w nim zmagazynowane ok. 70% zasobów ziemskiej wody słodkiej.

·         Oba obszary podbiegunowe obejmuje klimat polarny wybitnie chłodny z niskimi temperaturami powietrza przez cały rok. W stacji Wostok na Antarktydzie zanotowano rekordowo niską temperaturę –89,2°C. Opady prawie zawsze występują w postaci śniegu. Charakterystyczną cechą w obu regionach są silne wiatry.

·         Fauna, a także flora Arktyki są bogatsze niż w Antarktyce. W Arktyce występują duże ssaki lądowe, np. niedźwiedź polarny, wół piżmowy, renifer. Fauna w wodach polarnych obu regionów jest bardzo bogata.